Ο μηχανισμός αυτός δεν είναι άλλος από τις πεποιθήσεις μας. Οταν πιστεύουμε ότι η δράση μας θα οδηγήσει σε επιτυχία, τότε κινούμαστε χωρίς να διστάζουμε, και με μεγάλο ενθουσιασμό. Αλλά όταν μέσα μας υπάρχει έστω και η παραμικρή υπόνοια ότι η δράση μας μπορεί να οδηγήσει σε αποτυχία, τότε το πιο πιθανό είναι να παραμείνουμε προσκολλημένοι στην αδράνεια.
Οι πεποιθήσεις που βρίσκονται στον πυρήνα σου και αφορούν τον εαυτό σου και τους άλλους μπορεί να είναι αόρατες στο μάτι, αλλά χρωματίζουν την αντίληψή σου για όλα όσα βλέπεις γύρω σου. Για παράδειγμα, αν έχεις ως βασική πεποίθηση ότι «είσαι ακατάλληλος», ή ότι «οι πόροι γύρω σου είναι σε έλλειψη», αυτή η πεποίθηση θα φιλτράρει τον άπειρο αριθμό εμπειριών που δυνητικά θα μπορούσαν να ξεδιπλωθούν σε κάθε στιγμή και εστιάζει την αντίληψη σου μόνο σε εκείνες που επιβεβαιώνουν αυτά που ήδη πιστεύεις ως αλήθειες. Αντί να βλέπεις στοιχεία που επιβεβαιώνουν την αφθονία γύρω σου – αφθονία αγάπης, γέλιου, δημιουργικότητας ή ενέργειας – οι πεποιθήσεις σου θα μαγνητίσουν στοιχεία που επαληθεύουν την έλλειψη που αισθάνεσαι. Αυτό που αποτελεί όμως τη μεγαλύτερη «παγίδα» σχετικά με τις πεποιθήσεις μας είναι ότι τον περισσότερο καιρό λειτουργούν «στον αυτόματο», χωρίς τη συνειδητή μας συμμετοχή.
Περιοριστικές πεποιθήσεις για τον εαυτό μας όπως – «δεν είμαι άξιος αγάπης» ή «κανείς δεν με καταλαβαίνει», έχουν σχεδόν πάντα τη ρίζα τους σε βιώματα που είχαμε σε νεαρή ηλικία, όταν μας έλλειπε η ωριμότητα για να τα κατανοήσουμε. Αν επιτρέψουμε σε αυτές τις πεποιθήσεις να παραμείνουν αναλλοίωτες χωρίς επανεξέταση από τον τωρινό, πιο σοφό ενήλικα εαυτό μας, συμπεράσματα που μπορούν να υπάρχουν εδώ και δεκαετίες στο μυαλό μας θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν τις σημερινές μας αντιλήψεις και έτσι ο …πεντάχρονος που ερμήνευσε την έλλειψη προσοχής από τον πατέρα ως έλλειψη δικής του αξίας, θα συνεχίσει να υπερισχύει στις ζωές μας.
Φαντάσου τις πεποιθήσεις σαν τη μούχλα, τα βρύα, που μεγαλώνουν στο πλάι μίας πέτρας. Κερδίζουν δύναμη στο σκοτάδι, στην ιδιωτικότητα των δικών μας ανέκφραστων σκέψεων. Αλλά τη στιγμή που θα αποφασίσουμε να εκθέσουμε αυτές τις αρνητικές σκέψεις στο φως προκειμένου να απελευθερωθούμε από αυτές, τότε χάνουν την επιρροή που είχαν στα συναισθήματά μας, και κατά συνέπεια στις πράξεις μας, και μας ελευθερώνουν για να αναλάβουμε πιο εμπνευσμένη δράση.
Κάθε φορά που βιώνεις κάποιο κομμάτι της ζωής σου με έναν τρόπο που δεν σε κάνει να νιώθεις πληρότητα, ή όταν επιφέρεις άλλο αποτέλεσμα από αυτό που επιθυμούσες, τότε μπορείς να είσαι σίγουρος ότι η ανεπιθύμητη κατάσταση είναι μία εξωτερική αντανάκλαση των εσωτερικών σου πεποιθήσεων. Πως το ξέρω; Διότι απλά αν κοιτάξεις γύρω σου θα παρατηρήσεις πως στο σύμπαν όλα είναι πλασμένα έτσι ώστε να βρίσκονται σε αφθονία: τα αστέρια στον ουρανό, τα φύλλα στα δέντρα, το νερό, ο αέρας, το φως. Έτσι ακριβώς, δεν υπάρχει όριο στην αγάπη, την πρόοδο, τη χαρά, την ευτυχία, το γέλιο… Τα όρια τα βάζουμε εμείς. Ο μόνος παράγοντας που καθορίζει πόσο πολύ ή πόσο λίγο από αυτά τα πράγματα θα γευθείς εσύ, είναι το πόσο επιτρέπεις στον εαυτό σου να τα λάβει.
Τα αρνητικά συναισθήματα είναι σαν ένα φράγμα στο ποτάμι. Για να αυξήσεις τη ροή δεν χρειάζεται να προσθέσεις περισσότερο νερό. Μόνο να αφαιρέσεις το κούτσουρο. Σε μία τόσο κομβική στιγμή, ένας Coach μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμος στο να σε βοηθήσει να πετύχεις τους στόχους σου. Το να μιλάς με έναν Coach είναι ριζικά διαφορετικό από το να μιλάς με έναν φίλο. Οι φίλοι είναι οικείοι. Έχουν ακούσει τις ιστορίες μας και συνήθως αποδέχονται τις πεποιθήσεις μας. Οι φίλοι συμπάσχουν, ενώ ο Coach προκαλεί συνεχώς τη σκέψη μας και αμφισβητεί τις υποθέσεις μας. Ο Coach μάς καθιστά υπεύθυνους για τις εμπειρίες που έχουμε δεσμευτεί να δημιουργήσουμε, βοηθώντας μας να αποσυναρμολογήσουμε τις εσωτερικές πεποιθήσεις, που μας εμποδίζουν στο να βιώσουμε αυτά που επιθυμούμε.
Αν και πιστεύω ακράδαντα στην αξία του coaching, επίσης πιστεύω ότι με πρακτική και αυτογνωσία μπορούμε οι ίδιοι να «προπονήσουμε» τον εαυτό μας. Εδώ σου παραθέτω μία εύκολη διαδικασία για να εντοπίσεις και να αλλάξεις μία περιοριστική πεποίθηση:
- Την επόμενη φορά που θα αισθανθείς οποιαδήποτε αρνητικό συναίσθημα (σύγχυση, λύπη, απογοήτευση κτλ) σε σχέση με κάτι που θέλεις να δημιουργήσεις, κλείσε τα μάτια και συντονίσου σε έναν εσωτερικό διάλογο με τον εαυτό σου. Αυτό θα σε οδηγήσει να εντοπίσεις την πεποίθηση που είναι σε άμεση αντιπαράθεση με τον στόχο που προσπαθείς να πετύχεις. Μόλις καταλάβεις ποια είναι, σημείωσέ τη.
- Διάβασε την πεποίθηση στον εαυτό σου δυνατά, και νιώσε την ενέργεια που σου δίνει. Ποια συναισθήματα γεννιούνται καθώς τη σκέφτεσαι; Για παράδειγμα, πρόσφατα «έπιασα» τον εαυτό μου να σκέφτεται ότι «η ζωή είναι δύσκολη». Καθώς επανέλαβα αυτή τη σκέψη δυνατά, άρχισα να αισθάνομαι βαριά.
- Τώρα, καθώς έχεις εντοπίσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα που συνδέονται με αυτή την περιοριστική πεποίθηση, συνειδητά ψάξε στο μυαλό σου και στην καρδιά σου για μία σκέψη που να είναι καλύτερη, έστω και λίγο. Συνήθως, ο πιο εύκολος τρόπος για να το κάνεις αυτό είναι να θυμηθείς μία περίοδο της ζωής σου όπου βίωνες την αντίθετη κατάσταση. Στη δική μου περίπτωση, η πεποίθηση «η ζωή είναι δύσκολη» αντικρούστηκε από την ανάμνηση της αίσθησης που είχα κάποια περίοδο της ζωής μου όπου όλα ήταν εύκολα και πήγαιναν ρολόι (π.χ. όταν μπήκα στο Πανεπιστήμιο). Αμέσως η σκέψη αυτή με βοήθησε να νιώσω ανακούφιση.
- Μόλις βρεθείς σε ένα σημείο υψηλότερων συναισθημάτων, επανεξέτασε την παλιά σου πεποίθηση από αυτή τη νέα προοπτική, και επίτρεψε στον εαυτό σου να την αλλάξει με όποιον τρόπο αποφασίσει. ‘Ετσι, στην περίπτωσή μου, η πεποίθηση «η ζωή είναι δύσκολη» μετατράπηκε σε «η ζωή είναι ένα δώρο». Από το σημείο της νέας σου πεποίθησης ρώτα τον εαυτό σου ποια νέα δράση μπορείς να λάβεις που θα αποτελούσε ζωντανή απόδειξη της νέας, εξελιγμένης σου πεποίθησης.
Δημιουργούμε από τις πεποιθήσεις μας – είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι.
Όταν αλλάζουμε μία εσωτερική πεποίθηση, αλλάζουμε κάτι περισσότερο από την εσωτερική μας νοητική κατάσταση. Δημιουργούμε μία αλλαγή στην συνειδητότητα μας, και στην πραγματικότητα που ανά πάσα στιγμή είμαστε σε διαδικασία να δημιουργούμε.
